0Kozłowa, Maria - twórczyni ludowa
Dokument o nazwie Kozłowa, Maria - twórczyni ludowa
Ścieżka rekordu
Dane podstawowe
Kozłowa, Maria - twórczyni ludowa
0
Pełne informacje o dokumencie znajdziesz poniżej.
Plik załączony do rekordu
Aby otwórzyć plik graficzny w powiększeniu wciśnij przycisk Enter na klawiaturze lub lewy przycisk myszki po najechaniu kursorem na pole pliku graficznego.
Co przedstawia ten materiał?
Maria i Henryk w Machowie w maju 1936 roku.
Maria Kozłowa (1910-1999) – twórczyni ludowa, animatorka lasowiackiego folkloru, etnografka-samouk, zwana „Kolbergiem w spódnicy” i „Ostatnią Lasowiaczką”. Urodziła się we wsi Machów (obecnie dzielnicy Tarnobrzega) jako córka Wiktorii z Sawarskich i Wojciecha Wiącka - działacza społecznego i politycznego, publicysty i senatora. Już od najmłodszych lat pisała wiersze i malowała. Jako nastolatka prowadziła amatorski teatr wiejski i kabaret, w którym wykorzystywała formę ludowej przyśpiewki.
Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego, prowadziła wiejską świetlicę i bibliotekę oraz uczyła miejscowe dziewczęta haftu i malarstwa ludowego. W 1949 założyła Zespół Pieśni i Tańca „Lasowiak”, który występował na obszarze całej Polski i stał się wzorem dla innych grup ludowych. W 1950 na Festiwalu Muzyki Polskiej w Warszawie lasowiackimi pieśniami zachwycił się Witold Lutosławski. Na ich kanwie skomponował wkrótce swoją „Małą suitę”.
Po powstaniu odkrywkowej kopalni siarki w rodzinnym Machowie, w 1970 roku jej wieś została wysiedlona, a dom sprzedany na licytacji. Kozłowa przeprowadziła się do Baranowa Sandomierskiego. Mimo wykorzenienia, nadal starała się ocalić od zapomnienia pozostałości lasowiackiej tradycji. Spisywała dawne pieśni, zwyczaje i obrzędy, zbierała stare ludowe sprzęty, które potem służyły jako rekwizyty w widowiskach regionalnych. Wiele eksponatów przekazanych zostało do muzeów etnograficznych w Kolbuszowej, Rzeszowie i Krakowie. Odtwarzała tradycyjne hafty, ozdoby i zabawki. Jej pokój był zawsze pięknie udekorowany – kwiatami z bibuły, pająkami ze słomy, wycinakami i drewnianymi ptaszkami.
Swoją pasją inspirowała innych: w roku 1976 zorganizowała w Baranowie istniejący do dziś Zespół Obrzędowy „Lasowiaczki”. Z udziałem lokalnych kobiet, reżyserowała przedstawienia obrazujące dawne lasowiackie zwyczaje i gusła, pieczołowicie dbając o wierność rekonstrukcji przeszłości (np. zakazując aktorkom malowania paznokci). W...
Pliki