Korzystanie ze zbiorów
Prawa autorskie do zbiorów społecznych
Prawa autorskie do zbiorów społecznychArchiwa społeczne dzielą się na portalu swoimi zbiorami. Pozyskały je od różnych osób, a same zbiory pochodzą z różnych lat. Dzięki temu użytkownicy i użytkowniczki portalu mogą je poznać, a często także twórczo wykorzystać.
Na podstronie każdego materiału znajdziesz informację o prawach autorskich
Od praw autorskich zależy, co możesz zrobić z danym materiałem archiwalnym
Upewnij się, że wykorzystując zbiory, szanujesz prawa ich twórców i twórczyń
Czym jest prawo autorskie?Zatem Zofia Stryjeńska zawsze będzie autorką cyklu prac „Bożki słowiańskie”. Jednak prawa do dysponowania wizerunkiem tych prac mogą należeć albo do kogoś, komu te prawa przekazała lub sprzedała, albo do jej spadkobierców i spadkobierczyń. Te prawa są czasowe i wygasają w 70 lat po jej śmierci.Z jakimi rodzajami praw autorskich spotkasz się na portalu Zbiory Społeczne?
Prawo autorskie to ochrona twórców i twórczyń lub innych właścicieli i właścicielek majątkowych praw autorskich; określa zasady, na których można z danego utworu korzystać.
Prawa autorskie – w uproszczeniu – dzielimy naOsobiste prawa autorskie…...czyli niezbywalne i nieograniczone w czasie prawo autora lub autorki danego utworu do tego, że są oni jego twórcami. Oznacza to, że zawsze należy ich podpisać.
Majątkowe prawa autorskie…...czyli prawo do decydowania o tym, gdzie i na jakich zasadach dany utwór jest udostępniony. Są ograniczone w czasie i można je np. sprzedać.
Informacje o prawach autorskich, które znajdziesz na podstronach poszczególnych materiałów archiwalnych, pochodzą od archiwów społecznych. To one, zgodnie ze swoją wiedzą, informują odbiorców i odbiorczynie portalu o warunkach ponownego wykorzystania tych zbiorów.
W tym zbiorze utworów znajdują się te, co do których wygasły lub nigdy nie istniały majątkowe prawa autorskieW domenie publicznej jest zatem twórczość autorów i autorek, którzy zmarli co najmniej 70 lat temu. Do domeny publicznej zalicza się również to, co nie podlega ochronie prawnoautorskiej, np. ustawy, dokumenty urzędowe czy proste informacje prasowe.Jeżeli materiał jest w domenie publicznej, można go ponownie wykorzystywać bez potrzeby pytania się o czyjąś zgodę.Przykłady zbiorów w domenie publicznej:
- Jan Poletyło h. Trzywdar i Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki w zbiorach Archiwum Społecznego Ziemi Wojsławickiej
- 1935. Alfons Mulcan - Świadectwo Państwowej Odznaki Sportowej w zbiorach Biblioteki Publicznej im. Jarosława Iwaszkiewicza w Sępólnie Krajeńskim.
W tym zbiorze utworów znajdują się te, co do których wygasły lub nigdy nie istniały majątkowe prawa autorskieW domenie publicznej jest zatem twórczość autorów i autorek, którzy zmarli co najmniej 70 lat temu. Do domeny publicznej zalicza się również to, co nie podlega ochronie prawnoautorskiej, np. ustawy, dokumenty urzędowe czy proste informacje prasowe.Jeżeli materiał jest w domenie publicznej, można go ponownie wykorzystywać bez potrzeby pytania się o czyjąś zgodę.Przykłady zbiorów w domenie publicznej:
- Jan Poletyło h. Trzywdar i Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki w zbiorach Archiwum Społecznego Ziemi Wojsławickiej
- 1935. Alfons Mulcan - Świadectwo Państwowej Odznaki Sportowej w zbiorach Biblioteki Publicznej im. Jarosława Iwaszkiewicza w Sępólnie Krajeńskim.
Co zawsze możesz zrobić ze zbiorami, czyli dozwolony użytek osobisty
Jeżeli potrzebujesz skorzystać z utworów do swoich prywatnych celów, możesz to zrobić. Możesz przeglądać materiały archiwalne znalezione na portalu Zbiory Społeczne oraz samodzielnie je pobierać.Możliwości ponownego wykorzystania lub dalszego udostępniania są określone przy każdym materiale udostępnionym na portalu Zbiory Społeczne (np. jedna z licencji Creative Commons lub domena publiczna).
Dozwolony użytek edukacyjnyOsoby zatrudnione w instytucji oświatowej mogą w ramach swojej pracy skorzystać z wyjątku w prawie autorskim, który nazywamy dozwolonym użytkiem edukacyjnym lub szkolnym.W tej konkretnej sytuacji wszystkie utwory, a zatem też te opublikowane na portalu Zbiory Społeczne, mogą służyć celom dydaktycznym lub naukowym. Wspiera to popularyzację wiedzy i rozwój nauki.Nauczycielka, uczniowie czy bibliotekarz szkolny nie muszą pytać o pozwolenie na wykorzystanie zbiorów społecznych, by użyć ich na lekcji lub projekcie edukacyjnym realizowanym w szkole, na uczelni lub w bibliotece szkolnej.
