Ścieżka rekordu
Jednostka archiwalna o nazwie Ks. Franciszek Byra wśród swoich wiernych 1889-1957
Ks. Franciszek Byra wśród swoich wiernych 1889-1957
Dane podstawowe
Ks. Franciszek Byra wśród swoich wiernych 1889-1957
Pełne informacje o jednostce archiwalnej znajdziesz poniżej.
Co przedstawia ten materiał?
Franciszek Byra urodził się we wsi Przędzel k. Rudnika, uczył się w Jarosławiu, studiował we Lwowie i tam przyjął święcenia kapłańskie 2 lipca 1914. Pełnił obowiązki wikarego w dwóch parafiach woj. tarnopolskiego: Tartakowie i Uhrowie w latach 1914-1921. Organizował wycieczki do Kalwarii, szerzył kult Maryi. W 1921 został proboszczem w Toporowie/Radziechów. Opiekował się sierotami, uporządkował wpisy w księgach metrykalnych, wyremontował kościół i plebanię, pomógł w utworzeniu Kasy Pożyczkowej im. Stefczyka rozpowszechnionej potem w całej Galicji. W 1937 został proboszczem w Łopatynie - miejscu Cudownego Obrazu Matki Boskiej Łopatyńskiej. Został życzliwie przyjęty przez wiernych. Zajął się odnawianiem zabytkowych malowideł w kościele, prezbiterium, ołtarzy bocznych i kopuły. Wpłynął na parafian, by płacili większe datki na tę renowację. Przeprowadził remont domu parafialnego mieszczącego ochronę i siedzibę Stowarzyszenia Młodzieży Katolickiej. Rozbudował obiekty gospodarcze. W 1939 wojska radzieckie zajęły budynki parafialne i zarekwirowały instrumenty orkiestry parafialnej. Ksiądz Byra ukrył cenniejsze przedmioty kultu pod kościelną posadzką. Sowieci w ramach rozkułaczania zajęli gospodarstwa kościelne. Ksiądz szczęśliwie uniknął deportacji. Na parafię nałożono bardzo wysoki podatek. Za niezapłacenie miał być skonfiskowany Cudowny Obraz i zamknięty kościół. Ksiądz Byra uzyskał przedłużenie terminu płatności podatku w zamian za konfiskatę jego osobistych rzeczy. W 1941 Łopatyn zajęli Niemcy. Władzę sprawowali faktycznie Ukraińcy. Zamknięto polską szkołę. Dzięki zabiegom proboszcza i rodziców przydzielono na szkołę inny budynek. Ukraińcy sprofanowali grób niemieckiego żołnierza, jako winnych wskazali księdza i kilku Polaków. Aresztowano podejrzanych i osadzono w więzieniu we Lwowie. Bito ich i torturowano. Po interwencji Lwowskiej Kurii Arcybiskupiej zwolniono więźniów. Zdrowie księdza Byry pogorszyło się wskutek tortur. Mimo to gorliwie wypełniał obowiązki duszpaste...