Kołaczyk, Adam

AUDIO 1
Urodzony w 1937 r. w Inwałdzie Adam Kołaczyk opowiada o swoich rodzicach; o czasach II wojny światowej; o działalności OSP w Inwałdzie i zasłużonych strażakach.

AUDIO 2
Urodzony w 1937 r. w Inwałdzie Adam Kołaczyk opowiada o budowie kolei w Inwałdzie (historia usłyszana przez Pana Adama w młodości od innego mieszkańca Inwałdu).

AUDIO 3 
Adam Kołaczyk - wieloletni prezes OSP Inwałd, opowiada o swojej miejscowości, o różnych aspektach ochotniczej straży pożarnej, opowiada o powodzi w Andrychowie, o początkach straży w Inwałdzie, o wyposażeniu lokalnych jednostek. Opowiada o swojej matce, o swoim życiu zawodowym, swoim zakładzie garmażeryjnym. 

ADAM KOŁACZYKPL_1061_AGA_037 .mp3

00:00:00.790 --> 00:00:02.560
No, a ja jestem z rocznika 1937, czyli praktycznie 84 lata.

00:00:03.260 --> 00:00:18.780
Tutaj nie było nic, po prostu  tam  z tyłu jest dom, w którym się urodziłem i tutaj.

00:00:19.410 --> 00:00:24.700
Tutaj działałem, no, no nie zawsze, bo byłem w też w terenie gdzieś tam.

00:00:25.760 --> 00:00:33.310
Ale grosz życia właśnie spędziłem w tej wiosce tutaj i dlatego  to, co państwu mówię.

00:00:34.230 --> 00:00:37.580
Że kiedyś myśmy szli do lasu, a teraz las przychodzi do nas.

00:00:41.710 --> 00:00:47.360
Te (NIEZROZUMIAŁE) drzewa za następne 80 lat to będzie Las.

00:00:50.280 --> 00:01:05.390
Coś związane  Inwałd ma historycznie właśnie, że to były  lasy i ta miejscowość się tutaj właśnie osadziła w  tych w tych lasach: in wald.

00:01:06.400 --> 00:01:07.350
Wieś w lesie.

00:01:08.790 --> 00:01:09.740
I w ten sposób.

00:01:10.580 --> 00:01:19.600
No cóż z tym, co się tu zmieniło? No to jest kolosalna jakaś różnica: to co było a co jest.

00:01:20.370 --> 00:01:23.880
A najważniejsze dla mnie to jest po prostu.

00:01:24.610 --> 00:01:36.290
Uważam, że straż, Ochotnicza Straż, przede wszystkim to jest organizacja taka, że no nie ma odnośnika do drugiej organizacji.

00:01:37.450 --> 00:01:40.070
Niesie pomoc bezinteresownie.

00:01:41.010 --> 00:01:57.600
Wszystkie inne organizacje, tak jak  Służba Zdrowia, policja czy inne one działają w interesie po prostu, niosą pomoc jak najbardziej, ale za coś odpłatnie.


00:02:00.480 --> 00:02:04.070
A straż pożarna, ona bezinteresownie, Ochotnicza Straż Pożarna.

00:02:05.530 --> 00:02:16.980
Jest to piękna sprawa dla mnie i mnie ta idea po prostu urzekła i 35 lat byłem prezesem Ochotniczej Straży w Inwałdzie.

00:02:17.800 --> 00:02:25.260
Wychowało się pokolenie po prostu, no teraz zastąpiło tych ludzi.

00:02:26.120 --> 00:02:33.760
No przede wszystkim to miejscowość, która miała 60 domów.

00:02:35.140 --> 00:02:37.040
Teraz ma ponad 600.

00:02:37.740 --> 00:02:48.810
Ta proporcja rozwojowa i budownictwa to jest ogromna. To jest po prostu niepowtarzalna rzecz i co się dzieje. Mówię, że ludzie sobie pomagają nawzajem właśnie w ten sposób, jak przyjdzie nieszczęście.

00:02:59.630 --> 00:03:11.510
A to tylko dlatego, że ta organizacja jest, przede wszystkim zawsze dążyłem do tego i i moi spół... Ci co tam działali, chcielibyśmy być zawsze apolityczni po prostu.

00:03:20.930 --> 00:03:51.240
Bo tak się układało życie, że to jest potężna  organizacja liczy w kraju gdzieś około 700 000 członków, ale każdy ma rodzinę nie i przypuśćmy tylko trójkę to już jest parę  tysięcy czy milionów, ponad 2 miliony i oni by chcieli wtedy jak są wybory czy coś, być. 

00:03:51.980 --> 00:04:02.990
Obiecują wszystko: wozy strażackie będą, będą budować strażnicę. sprzęt dadzą, wybory się skończą, nie ma nikogo.

00:04:04.310 --> 00:04:06.300
A organizacja dalej trwa.

00:04:08.770 --> 00:04:25.360
I mówię, nigdy nie nie róbcie tego co się dzieje, żebyście nie zostali oskarżeni, że: a tamtym się przypodobywaliście, albo żeście się kłaniali, to idźcie do nich nie, no bo ci co przyjdą.

00:04:26.270 --> 00:04:29.560
No przeżyliśmy różne okresy takie, że na siłę co jakiś czas chcieli zmienić tą organizację.

00:04:36.330 --> 00:04:39.220
Po prostu nie wiem dlaczego.

00:04:41.740 --> 00:05:01.470
Nie wiem, dlaczego w tej chwili jest  taka dążność, żeby zlikwidować Ochotnicze Straże Pożarne, no nie w sensie takim całkiem likwidacji, tylko organizacyjnie zrobić jakiś układ nadrzędny, państwową straż.

00:05:02.270 --> 00:05:09.720
A Ochotnicza Straż żeby się tak nie nazywała tylko: Ratownik Strażacki.

00:05:12.390 --> 00:05:24.620
Nie wiem co w tej nazwie im nie pasuje, żeby po prostu, no ratownik strażacki może i fakt jest, ale to powinno zostać ta ochotnicza, że każdy idzie ochotniczo, sama nazwa prawda? Że idzie nieść tą pomoc.

00:05:40.300 --> 00:06:03.530
No przekonali się ludzie tak na własnej skórze, że w Andrychowie w latach: no konkretnie nie, nie pamiętam daty, była taka naprawdę powódź, gdzie Andrychów miał kłopoty z tym, więc bronili tego mostu do Targanic, tam jak się jedzie.

00:06:04.880 --> 00:06:08.050
I w pewnym momencie podjechała Państwowa Straż ratować ten most.

00:06:13.070 --> 00:06:23.480
Każdy doszedł do wniosku, że nie ma szans, bo chcieli podjechać, drzewo takie płynęło tam od Rzyk.

00:06:24.350 --> 00:06:44.050
I zagrażało, że jak zatka ten przepust mostu, to wyleje wszystką wodę. I trzeba było, trzeba było to drzewo w  jakiś sposób usunąć, udrożnić to. No to państwowa staż przyszła, uznała, że to zagraża życiu, odstąpili.

00:06:45.380 --> 00:06:49.850
Wtedy wkroczyła, no czy wkroczyli,  strażacy ochotniczy wie pan.

00:06:56.010 --> 00:07:08.740
Uwiązali go na linię i on po tym drzewie przeszedł i obcinał te konary tak żeby udrożnić i teraz było takie pytanie, czy on był bohaterem?

00:07:09.920 --> 00:07:30.430
Że poszedł tak? On był poniekąd bohaterem, ale on bronił swojego domu co za tą rzeką był dom, bo uważał, że jak przepuści tą, to do niego ta woda nie dojdzie, a za pieniądze to mówi: po co ja mam życie narażać?

00:07:32.200 --> 00:07:36.420
Więc chcę podkreślić tą różnicę taką między tym ochotnictwem a zawodową strażą, która na pewno jest wspaniała, ale ona jest za pieniądze


00:07:47.050 --> 00:07:52.260
Wspomniał pan na początku o tej pierwszej straży, która była tutaj, to kiedy w ogóle straż w Inwałdzie powstała, czy pan wie?

00:07:52.310 --> 00:08:22.640
W 1907 roku, no to słuchaj pani tam ten budyneczek był, a wszystko się zaczęło  od tego, że no zeszła się taka grupa ludzi w tych latach, gdzie trzeba było pomóż, ale jakże nie było żadnego sprzętu oprócz wiaderka do wody, bosaka, czy jakiejś takiej "mietlicy", to był sprzęt przeciwpożarowy.

00:08:22.700 --> 00:08:49.630
Pewno, że te domy były takie chatyńki, że zanim straż przyleciała, to po domu już było... Dzisiaj są miliony ludzi, miliony złotych w tych domach wyposażenie, bronienie tego to jest tak.  Tylko z drugiej strony przez wieś przechodzi rurociąg z wodą.

00:08:50.460 --> 00:08:57.620
Co kawałek jest hydrant, jak będzie miał dobrego węża: zawiłoży i może gasić bez sprzętu.

00:08:58.370 --> 00:09:09.040
Są tak wyposażone straże tę ochotnicze, że no ja trochę pojeździłem po świecie, tam gdzieś mam rodzinę w Olkuskim.

00:09:10.130 --> 00:09:22.440
To tam ta bieda to aż kwiczy, te mundury... Jak oni biedaki wyglądają. Nasza straż jak się poubiera to nie różni się niczym od zawodowej.

00:09:23.500 --> 00:09:40.550
Doposażona, dodbana i te pieniądze idą na te... J a nieraz mówię, że nie potrzebnie tego sprzętu jest tyle, ale każdy chce mieć.

00:09:41.490 --> 00:09:52.650
Nie ma tak, bo Roczyny mają to my też musimy mieć. Po prostu ta konkurencja taka no dobra, no bo każdy chce do wyposażenia.

00:09:56.160 --> 00:09:58.920
I ja wiem, no trzeba to szanować.

00:09:59.710 --> 00:10:01.380
Trzeba szanować dlatego, że to wszystko się ujawnia wtedy, jak jest zagrożenie, jak przyjdzie jakaś powódź, jakieś nawałnice, a teraz co rusz.  Na niebie chmura jak pięść, a za chwilę katastrofa.

00:10:18.890 --> 00:10:21.540
Wszystko zabiera pod.

00:10:23.110 --> 00:10:52.200
No i przede wszystkim ludzie, co się dzieje. Nikt przedtem nie pytał, czyś jest chory na serce, co ci jest,  leciał pomóż tym. Dzisiaj nie wolno wsiąść do wozu, jeśli nie masz aktualnej karty zdrowia, bo nikt nie będzie za ciebie odpowiadał jak ci się coś stanie. A pani pyta, ta strażnica  to istotnie, sklecili taki budyneczek, że tylko ta  podarowana motopompa od hrabiego się zmieściła.

00:11:05.620 --> 00:11:10.140
Ta strażnica miała taką wieżę do suszenia tych węży.

00:11:16.810 --> 00:11:40.320
I ktoś nam złośliwie namalował  Krzyż na tym i że to jest obiekt sakralny. Pani wie jakie to kłopoty? Musieliśmy jeździć do kurii i odkręcać sprawę, że kuria mówi, że to żaden obiekt, nie można było nic remontować, bo to jest obiekt kościelny.

00:11:44.750 --> 00:11:49.740
Inspiratorem tej straży to był właśnie hrabia Romer.

00:11:51.590 --> 00:12:08.940
No on posiadał jakiś tam majątek, więc jemu oddał kawałek gruntu, żeby można było tą strażnicę wybudować i przez lata co rok  to coś przybywało nie.

00:12:09.790 --> 00:12:19.480
I do tej pory jest odstawiony taki budynek, że naprawdę warto. Dla mnie to jest Pałac strażacki.

00:12:20.100 --> 00:12:28.910
Więc co się zmieniło? No zmieniła się mentalność ludzi, bo w tej chwili: tak musi być i nam się należy.

00:12:30.210 --> 00:12:37.720
A myśmy zaczynali tak, że dobrze by było, żeby nam ktoś wiaderko pożyczył do pożaru.

00:12:39.190 --> 00:12:43.680
Ale co jest najważniejsze dla mnie, już tak po tych latach.

00:12:44.370 --> 00:12:50.760
Że ta straż wyrosła z tej ziemi, z tej wioski ludzie.

00:12:51.570 --> 00:13:02.560
I nigdy nie była odrzucona przez tą społeczność. Zawsze byliśmy kimś w tej straży po prostu: a to strażak z szacunku.

00:13:04.470 --> 00:13:10.840
Bo są jacyś: a to ci tacy, ci chwiejni tacy.

00:13:11.640 --> 00:13:14.090
Zależy, w którą stronę zagaić.

00:13:16.310 --> 00:13:25.760
Ale oby to zawsze tak trwało, żeby po prostu do czego są powołani, żeby to wykonywali.

00:13:26.940 --> 00:13:34.030
A nie brali się za politykę  i za popieranie pewnych układów, nieważne jakich.

00:13:36.040 --> 00:13:41.570
Bo w nieszczęściu pomoc jest najważniejsza.

00:13:44.160 --> 00:13:46.340
W okresie żniw straż miała takie dyżury.

00:13:53.370 --> 00:14:20.270
Że w nocy zabierało się jednego z wyznaczonych obywateli i chodzili po wsi wie pan, no i przyglądali się, czy się gdzieś nie pali  czy coś takiego  w ten sposób zabezpieczało się, no bo posnęli ludzie, a tam się gdzieś jara nie, pali.

00:14:21.340 --> 00:14:32.510
No ale to teraz zaprzestali bo tam wie pan, drony znów są, penetrują i utworzyli nawet taką swego czasu no jeden oddział taki tych co latają w powietrzu, te motolotnie.

00:14:46.660 --> 00:14:49.620
I w ramach po prostu relaksu, ale leciał (NIEZROZUMIAŁE) od Bielska, no i obserwował, że tam się gdzieś coś pali albo coś meldował, dużo takich było przypadków.

00:15:05.760 --> 00:15:29.830
Człowiek mądrzeje z latami, bo jak kiedyś, kiedyś tam moja mamuśka mówiła: Adaśku jak mnie kolaniska bolą, jak mnie bolą. No to jej odpowiedziałam: no bo tobie się nie chce chodzić. I teraz wie Pan mnie bolą i mówię: Boże jakbym ja jej teraz współczuł po latach.

00:15:30.850 --> 00:15:53.740
I do czego zmierzam, ona wracając tam, jak mówiłem, że ona była taką pomocą kuchenną w Tarnowie, w tym ośrodku tam, to ona opowiadała o tej siostrze...

00:15:55.840 --> 00:16:00.140
Jak ona się nazywa Kowal, co nie?

00:16:01.490 --> 00:16:02.810
Ta święta teraz.

00:16:03.730 --> 00:16:33.320
Faustyna Kowalska?

Tak, to ona tam była w tym zakonie. No to ona opowiadała fragmenty, że była taka jedna taka nienormalna, zamykali ją, bo ona tam wykrzykiwała gdzieś, no to dopiero się uspakajała jak ten rektor tej teologii przychodził na śniadania, to chodził do tej siostry i tam narracje jakieś były.

00:16:33.680 --> 00:17:03.470
No ale to mnie nie interesowało, a co tam jakaś siostra? Ale teraz zaczynam kojarzyć nie, gdybym ją tam przepytywał jak to było, gdzie to było, może bym wiedział więcej o tym? No a z takich pieśni, przepiękne miała takie,  to tylko fragmenty tej treści, że "były 2 siostry jak 2 chmury, jedna z nich czarna, ponura, na ziemskim świecie leci jak chmura". No coś takiego, albo o tej pozytywnej postaci.

A czy strażacy jak się spotykali to śpiewali?

00:17:27.720 --> 00:17:28.810
Oho, ale wulgarne, cenzura nie przejdzie

00:17:38.660 --> 00:17:45.190
Ja pracowałem  za tamtego systemu jakby nazwać w Powszechnej Spółdzielni Spożywców w Andrychowie PSS.

00:17:53.160 --> 00:17:56.370
I tam byłem przez lata kierownikiem zakładu.

00:17:57.910 --> 00:18:01.140
Jak przyszła ta reorganizacja Unii to PSS pozbywał się zakładu.

00:18:08.500 --> 00:18:10.580
Najpierw to wydzierżawiła, a później mnie namówili, żebym to odkupił.

00:18:16.320 --> 00:18:32.470
No i odkupiłem od PSS'u z częścią ludzi po prostu w tym, no i tak działałem od 1992 do teraz.

00:18:36.980 --> 00:18:44.280
Pierwotnie pracowało tam rzędu: 80 ludzi.

00:18:45.440 --> 00:18:53.430
I później tak co jakiś okres było coraz mniej, że w efekcie 7 ludzi zatrudniałem. 

00:18:56.380 --> 00:19:05.490
Ale to już taka kameralna sprawa, nie robiliśmy takiej masówki.

00:19:06.110 --> 00:19:29.440
Tylko robiliśmy po prostu  takie niszowe sprawy jak: flaki wołowe jako produkt gotowy i półfabrykaty, dostawaliśmy surowiec z okolic Nowego Targu.

00:19:30.320 --> 00:19:34.530
No tam mieliśmy swoją metodę przyrządzania.

00:19:36.790 --> 00:19:44.770
No i całe życie się coś robiło, to w tej chwili no pewno że fizycznie nie robię czy coś takiego. No ale po prostu jeszcze zarządzam.



Ścieżka rekordu

Jednostka archiwalna o nazwie [AUDIO] Wspomnienia Adama Kołaczyka z Inwałdu

Dane podstawowe

Plik załączony do rekordu